Ardjan Noordland
Ik verwacht van boeken niet dat ze me gelukkig maken. Om met Mario Vargas Llosa te spreken: "Literatuur maakt slechts geschikter om ongelukkig te zijn". Boeken over zelfverwezenlijking en ander esoterisch gezweef komen mijn boekenkast dus niet in. Ik geloof niet in goeroes, kosmische levenskrachten zeggen me niks, mystieke ervaringen zijn me vreemd en ik ben niet neuro linguistisch geprogrammeerd. De hogere staat van geluk die spirituele hocus pocus me zou brengen, trekt me niet.
Een boek als 'Maak goud van je leven', waarin "je ontdekt wat je ware levensbestemming is en hoe je deze kunt realiseren aan de hand van eeuwenoude alchemistische principes" laat ik ongelezen. Maar de romans van Geert Kimpen lees ik graag. Nu zal er vast wel een sjamaan zijn, die me haarfijn kan uitleggen dat dit duidt op een verdrongen verlangen naar een of andere hogere waarheid. Maar ik houd als verklaring maar aan dat het komt doordat Kimpen me qua sfeertekening en personages doet denken aan grote verhalenvertellers als Selma Lagerlof en Margit Soderholm, die de lezer meevoeren naar werelden van weleer.
In zijn nieuwe boek 'De prins van Filettino' neemt Geert Kimpen (1965) de lezer echter niet meer mee naar vervlogen tijden. Het is 2011 en in het kleine Italiaanse bergdorpje Filettino besluit burgemeester Luca Sellari dat hij zich niet langer door Europa de wet voor laat schrijven. Hij roept zijn dorp uit tot zelfstandig Prinsdom. Met die onafhankelijkheidsverklaring scheurt hij zijn gehucht niet alleen los van Italie, maar ook van de euro. Gesteund door de vijfhonderd inwoners van het dorp voert hij een eigen munt in, de fiorito, vervaardigd op de persen van het plaatselijke drukkerijtje. Dit opmerkelijke gebeuren wordt opgepikt door de krant 'La Repubblica' en al snel ontstaat een mediahype rond deze moderne variant op het verhaal van de kleine David die de strijd aanbindt met de reus Goliath.
Zo ziet ook Kimpen het bergdorpje. Hij gebruikt Filettino als voertuig om een heel ander verhaal te vertellen. Een verhaal over een door swaps en fractioneel bankieren volledig doorgedraaid financieel systeem dat de wereld aan de rand van de afgrond heeft gebracht. Geld heeft geen werkelijke waarde meer, regeringsleiders vergaderen vruchteloos en achter de schermen bepaalt een select gezelschap van topbanken als Goldman Sachs en J.P Morgan samen met families als de Rothschilds de loop van de wereldgeschiedenis.
Tegenover deze corrupte bende van meedogenloze multinationals en machteloze regeringen stelt Kimpen kleinschaligheid als uitweg uit de malaise. Hij laat zien hoe Filettino op de vleugels van eigenwaarde uitgroeit tot een zelfvoorzienende, trotse en duurzame gemeenschap. De menselijke maat bepaalt weer het leven. Iedereen is gelijkwaardig en werknemerschap wordt afgeschaft.
En natuurlijk loopt in zo'n nieuwe heilstaat niet alles op rolletjes. Wat wil je ook, met de bejaarde hovenier Bernardo als nieuwe minister van financien, de pastoor als economisch ideoloog en Alessia, een voormalig secretaresse, als ontwerper van infrastructurele werken. En ja, de analyses van het wereldwijde financiele systeem van journalist Sergio zijn wel erg kort door de bocht. Maar wat geeft dat? De analyses van het CPB kloppen immers ook niet. Wat Kimpen in dit boek geweldig goed doet, is laten zien hoe je als individu een verandering op gang kunt brengen. Het lef om te kiezen tegen 'het systeem' kan een beweging op gang brengen. Dat is in deze tijd van economische tegenwind de optimistische, hoopvolle boodschap van 'De prins van Filettino'. En die boodschap brengt rasoptimist Kimpen met verve, waarbij hij en passant ook de malaise in de boekenwereld beschrijft.
Tot slot nog een opmerking over het "vinden van je ware levensbestemming". Op pagina 231 tuft de auteur met zijn oude autootje de berg op. Vermoeid van de lange reis valt deze laatste klim hem zwaar: "Even voelde hij de neiging opkomen om gewoon een flinke draai aan het stuur te geven en het ravijn in te rijden, dan was hij in een keer van deze ellende af." Dus die 'eeuwenoude alchemistische principes' leiden ertoe dat je bij een tegenvaller onderweg je levenstemming gaat zien in het met je vrouw en dochter de dood inrijden. Dat lijkt me een krachtige waarschuwing tegen de spirituele zweefmolens!
http://www.ontmoetdeschrijver.nl/?type=recensies&schrijver=Geert+Kimpen&event_id=418
De nieuwe roman 'Rachel of het mysterie van de liefde' van Geert Kimpen (1965) speelt in Praag in het jaar 1600. Het vertelt het verhaal van Rachel, de knappe, jonge dochter van de Joodse wijnhandelaar Michael. De relatie tussen Rachel en haar vader verloopt stroef. De weduwnaar heeft moeite om zijn dochter volwassen te zien worden en los te laten. Als Rachel vatbaar blijkt voor de charmes van Betzalel, de zoon van de rabbi, verbiedt Michael haar om het huis te verlaten. In verliefde wanhoop ontvlucht ze het ouderlijk huis en klopt aan bij priester Thaddeus, die ze kent als klant uit de wijnwinkel. Deze man blijkt echter hele andere bedoelingen met de jonge Joodse vrouw te hebben dan haar te helpen om een leven op te bouwen met haar Betzalel. Hij voorziet voor haar een rol als moeder van de Messias. In verwarring gebracht door alle nieuwe indrukken als moeder Gods geeft Rachel zich aan de knappe, jonge graaf Ladislaus, een vroegere leerling van de priester.
Als vervolgens Betzalel weer ten tonele verschijnt, op zoek naar zijn geliefde, komt er vaart in het verhaal en valt er een dode. De moord wordt eerst Betzalel en vervolgens Rachel in de schoenen geschoven. Ze moet Praag ontvluchten om haar leven te redden. Op haar vlucht ontmoet ze Bartholomeus Spranger, de hofschilder van keizer Rudolf II. De Zuidnederlandse Spranger (1546-1611), bekend van zijn erotisch geladen schilderijen vol verstrengelde lichamen, wordt hier prachtig het verhaal ingeschreven. Deze schilder is de derde man voor wie Rachel valt.
De moord op een onschuldig kind blijkt intussen door priester Thaddeus te worden misbruikt voor een antisemitisch volksgericht tegen de Joodse gemeenschap van Praag. Aan Rachel de taak om deze pogrom te voorkomen.
Het nieuwe boek van Kimpen is lastig in een hokje te plaatsen. Enerzijds is het een reli-thriller. Kenmerkend voor de boeken in dit populaire genre (met titels als 'Het Golgotha Dossier', 'Het Messias Mysterie' en natuurlijk 'De Da Vinci Code') is dat ze gaan over verborgen religieuze kennis waarvan de onthulling de kerk op haar grondvesten zal doen schudden. 'Rachel' past moeiteloos in dit rijtje, met de krankzinnige priester Thaddeus, die een nieuwe episode aan de Bijbel heeft toegevoegd en de wereld Gods ware bedoelingen wil openbaren door zijn 'Nieuwste Testament', gebaseerd op onderzoek van eeuwenlang verboden handschriften. Anderzijds draagt 'Rachel' nadrukkelijk de kenmerken in zich van een moderne zingevingsroman: een vleugje Bijbel, een scheut mystiek en een snufje kabbala, dat alles op smaak gebracht met levenswijsheden uit de school van Paulo Coelho. Een voorbeeld: "Een vrouw is het kloppend hart van een huis. Het geruis van een vrouwenrok die door de kamers beweegt, is als melancholieke vioolmuziek die een man met het leven verzoent." Of deze: "Een man is als het kolkende water van de rivier. Hij is onrustig. Hij wil de wereld ontdekken, stromen. En een vrouw, is zijn oever. Zij geeft hem richting, damt hem in. Zij bundelt zijn kracht. Dat is de natuur van man en vrouw. Ze hebben elkaar nodig. Een rivier die niet ingedamd wordt, stroomt over, richt ravage aan, vernielt, en verliest uiteindelijk al zijn kracht. Maar ook een oever waarlangs geen water stroomt, verbrokkelt, valt uit elkaar." Uitgeverij De Arbeiderspers noemt dit "diepe inzichten over het leven en de liefde".
En toch zou ik 'Rachel' ernstig tekort doen door het boek neer te zetten als een zweverige reli-thriller. Kimpen doet qua sfeertekening en personages namelijk ook sterk denken aan auteurs als Selma Lagerlöf en Margit Söderholm. En ja, zo'n vergelijking met twee grote verhalenvertellers is bedoeld als onvervalst compliment. De vaart in het plot en de kleurrijke karakters zorgen voor veel leesplezier en compenseren voor de niet spiritueel geïnteresseerden de 'zweeffactor' ruimschoots. Kortom, 'Rachel of het mysterie van de liefde' is een fijn boek dat je meevoert naar een wereld van weleer, vol wankelende weduwnaars, wijze rabbi's, temperamentvolle vrouwen en talentvolle kunstenaars. En in die wereld is het goed toeven! Wedden dus dat Kimpen weer een zomerhit wordt?
Verschijningsdatum: 19 mei 2011