Pers / Press
Terug naar overzicht
recensieweb.nl
Foto: Eugenio Rucuenco
8/10/2008 - Dan Brown en The Secret verbleken bij Geert Kimpen
door Nico Voskamp, 15 november 2008
Het is een lastig te beoordelen genre, de geromantiseerde biografie. Van een geromantiseerd leven is onbekend wat echt is en wat verzonnen. Om het nog moeilijker te maken, voegt Geert Kimpen in De geheime Newton een derde dimensie toe: de The Secret-achtige boodschap dat je door het echt te willen, alles kunt bereiken. Hij beschrijft de levensloop van Isaac Newton, maar geeft dat verhaal tegelijk een zwaar esoterische boodschap mee. Lezen wordt daarmee slalommen tussen leven in historisch Londen en 'Leef je droom met de Kabbala.'
Een vraagje om mee te beginnen: is dit literatuur? In de zin van een vernieuwend verhaal dat de hersens kietelt en mooi geschreven is, wel. In de zin van de bijna evangelische boodschap die door het boek heenklinkt en de vraag wat we ermee moeten, minder. Kimpen gebruikt het schaduwleven van Newton (die zich interesseerde voor alchemie) om de wijsheid van de Kabbala te benadrukken. Volgens de Kabbala zorgt het Universum ervoor dat je alles kunt bereiken wat wilt - zoals The Secret dat een stuk minder genuanceerd ook predikt. De Kabbala-gedachte is mooi maar of dat gedachtegoed op het literatuurplankje thuishoort is een andere zaak.
Het verhaal sec beoordelen zal niet lukken, want het is niet los te lezen van de uitwasemende boodschap. We duiken dus maar gewoon het boek in op het moment dat Newton ontboden wordt bij de nieuwe decaan van de universiteit van Cambridge, kanselier Scott. Die heeft de opdracht de universiteit uit te mesten want het er is al jaren een puinhoop. Als Scott Newton ziet: 'In gedachten maakte hij een lijstje van de punten die hem niet bevielen. Ongepoetste schoenen. Afgezakte kousen. Onbestemde vlekken op de toga. En onverzorgd lang haar samengebonden in een slordige vlecht.'
Scott informeert wat Newton zoal gedaan heeft tijdens zijn aanstelling. Newton tracht uit te leggen dat hij het fluxioneren heeft ontwikkeld, een doorbraak in de wiskunde; een instrument dat parabolische en elliptische banen tot honderd cijfers achter de komma berekent. Scott is niet onder de indruk en komt tot de kern: als Isaak wil aanblijven zal hij de eed moeten zweren. Daarmee zweert hij trouw 'aan het geloof op de Drie-eenheid - dat God, Christus en Heilige Geest één waren - dan zou hij zichzelf in de spiegel nooit meer kunnen aankijken. Hoe zou hij, professor in de wiskunde, kunnen zweren dat drie gelijk is aan één, zoals één aan drie? Dat spotte met elke logica. Alles waar hij in geloofde, zou hij verraden... Toen Isaac de deur van de kanselier uitliep, wist hij dat zijn laatste uren aan de universiteit geteld waren.'
Handig brengt Kimpen zo spanning in het verhaal. In een flamboyante stijl gaat hij daarna dieper in op Isaacs leven en tussendoor worden in beproefde Da Vinci-code-stijl brokjes al dan niet authentieke informatie rondgestrooid. Bijvoorbeeld Newtons kleurentheorie: 'God, die volgens de joodse kabbalisten, in oorsprong helder wit licht was, en dus in niets leek op de christelijke God met de grijze baard, legde Noach zeven geboden op door een regenboog aan de hemel te plaatsen. Zo zou iedereen, wanneer er zich een regenboog spande na regenval, herinnerd worden aan het nieuwe hemelse verbond. In de zeven kleuren van het spectrum liet God zien dat hij in alles aanwezig was en dat er niets in de schepping was wat niet Goddelijk was.'
De lezer krijgt zicht op een onderliggende al dan niet 'echte' waarheid die in de Bijbel en joodse geschriften gevonden kan worden. Isaac onderzoekt intussen het proces van de alchemie, dat niet toevallig parallel aan zijn eigen leven loopt. Als dit vaag klinkt, dat klopt, maar het is Kimpen toch gelukt al deze elementen om te smelten tot een lopend en zelfs sluitend verhaal.
Een uitstekend leesbaar, levendig verhaal, zelfs waar de persoonlijkheid van Newton (superbèta, briljant maar sociaal zeer onhandig) goed uit de verf komt. Geheime genootschappen van die tijd beschrijft Kimpen, maar met evenveel gemak laat hij originele seksscènes uit zijn pen vloeien. Zoals wanneer Louise een brief bij koning Charles bezorgt. Die brief staat op haar buik en lager nog geschreven, Charles moet haar uitkleden om zijn handtekening te kunnen zetten. '"Ja," beaamde Charles, terwijl hij stevig met de punt van zijn ganzenveer door het perkament heen drukte om zijn handtekening te plaatsen, "ik ben God."
Geert Kimpen creëert met dit boek zijn eigen drie-eenheid. Eigenlijk is De geheime Newton een nieuw genre. Kenmerken: een verhaal dat leest als een thriller, een biografie van een van de grootste natuurkundigen van deze tijd en als surplus de onthulling van een oude, diepe wijsheid. Daar kan geen Dan Brown, en al helemaal geen The Secret tegenop.
Het auteursrecht berust bij de respectieve auteurs van de teksten op Recensieweb.
