Pers / Press
Terug naar overzicht
Santé
1/12/2006 - Met hart en ziel: de kabbala, antwoord op levensvragen
Tekst: Francine Postma
Fotografie: Cindy Heijnen
Styling: Renske v/d Ploeg
Visagie: Anita Jolles
Gepubliceerd in Santé in decembernummer 2006.
Met levensvragen hield Geert Kimpen zich altijd al bezig. Schrijven was zijn droom. Toen hij besloot over deze vragen te gaan schrijven ontdekte hij de kabbala-leer. "Alles is gericht op respect voor je medemens en jezelf."
"Het begon er allemaal mee dat ik vader werd. Op dat moment vroeg ik me af: "Wat voor vader wil ik zijn?" Het beantwoorden van die vraag bracht me bij mijn droomwens: ik wilde altijd al een boek schrijven. Tot dan toe had ik die droom nooit serieus genoeg genomen. Nu besefte ik dat ik niet zo'n vader wilde worden die tegen zijn kind zou zeggen: "Maak je dromen waar, ik heb het zelf helaas niet gedaan". Het probleem was, dat ik niet goed wist waaróver mijn boek moest gaan. Ik was wel altijd al bezig met grote levensvragen, over religie, het ontstaan van de aarde en wat onze taak als mensen is. Dat soort dingen, waarover je met vrienden tot diep in de nacht discussieert, met heel veel wijn en cognac. Mijn vrouw zei: bij die onderwerpen ligt jouw hart, dáár moet je over schrijven. Ze moedigde me aan om mijn droom te verwezenlijken. Zonder aarzeling nam ze mee het risico dat ik al mijn zekerheden en professionele opdrachten van de ene op de andere dag opzegde.
Ik besloot dat ik een boek zou gaan schrijven over mijn persoonlijke zoektocht naar god. Toen heb ik een weddenschap gesloten met god. Ik daagde hem uit: stuur me een teken, welke kant ik op moet. Ik wil u leren kennen. Ik wil weten hoe het leven werkt. Hoe ú werkt. En ik zal úw boek schrijven. De volgende dag ontving ik een mailtje van een kabbalist, die me uitnodigde om een van zijn lessen bij te wonen in Amsterdam. Ik had nog nooit van hem gehoord en had geen idee hoe hij aan mijn emailadres was gekomen. Nieuwsgierig als ik ben, reed ik op een doordeweekse avond naar Amsterdam. Daar aangekomen heb ik nog een uur lopen zoeken. Uiteindelijk bleek ik al vijf keer langs het pand te zijn gelopen waar het was. Blijkbaar moest ik nog even op de proef worden gesteld... Ik kwam binnen in een schemerig lokaaltje, waar een stel serieuze (ze waren niet orthodox) joden zat te luisteren naar een rabbijn, die aan een tafeltje zat en onverstaanbare woorden brabbelde. Niemand zei iets, dus ging ik maar zitten en probeerde te volgen wat de rabbijn zei. Ik snapte er zo goed als niets van. Dat bleef zo tot het eind van de bijeenkomst. Toch kwam ik een week later terug, en ook de daaropvolgende weken bezocht ik trouw de bijeenkomsten in Amsterdam. Gaandeweg gebeurde er namelijk iets explosiefs met me. Niet zozeer tijdens de bijeenkomsten, als wel erná. In de auto terug kreeg ik zonder uitzondering de meest interessante ingevingen en inzichten over de wereld en de rol van de mens daarin. Hoewel ik nog steeds vaak weinig verstond van wat de rabbijn mompelde, pikte ik blijkbaar wel iets op van de inhoud. Als ik thuis kwam, deelde ik mijn overpeinzingen met mijn vrouw en zaten we soms tot diep in de nacht te discussiëren. Het was geweldig! Op een van de laatste avonden in Amsterdam zei de rabbijn plotseling heel duidelijk verstaanbaar: "Onder de aanwezigen hier is een schrijver, die eens een boek zou moeten schrijven over het leven van de kabbalist Chaim Vital. Een erg interessante man." Ik voelde mijn hart overslaan.. Dat moest wel een boodschap aan mij zijn! Na afloop ging ik naar de rabbijn toe. Ik vroeg hem of hij misschien mij had bedoeld. Maar hij keek me niet aan, en rommelde alleen wat verlegen in zijn papieren. Ietwat teleurgesteld ging ik naar huis. Maar twee dagen later zat er een grote envelop bij de post, met informatie over Chaim Vital. Meer aansporing had ik niet nodig. Ik begon me te verdiepen in het leven van deze kabbalist en raakte zo van hem onder de indruk, dat ik inderdaad een roman over hem heb geschreven. Intussen voelde ik me ook persoonlijk steeds meer aangetrokken tot de kabbala en het joodse geloof. Mijn vrouw deelde mijn interesse en we besloten om sommige kabbalistische gebruiken en rituelen in te voeren in ons dagelijks leven. Zo vieren we sindsdien het chanoeka feest en elke vrijdagavond het begin van de sabbat. We betrekken ook ons dochtertje daarbij. Zij is intussen drie, en zij mag tot haar grote plezier altijd de kaarsjes aansteken en de doek van de broden afhalen. Omdat je op de sabbat niet hoeft te werken, bakte je van oudsher ook geen brood op die dag. Dat leg je dus van tevoren al klaar, afgedekt met een doek. Het mooie van de kabbala is, dat die op verschillende niveaus orde schept. In de wereld, maar ook in je dagelijks leven. Op al die niveaus, of het nu de wereldvrede is of problemen in je huwelijk, geeft de kabbala antwoorden. Je kunt de inzichten dus overal op toepassen. Het is geen dogmatische leer. Alles is gericht op respect voor je medemens en jezelf. Volgens de kabbala moet je iedereen behandelen alsof hij God is, omdat we allemaal een deeltje van God zijn. Ik zie het als mijn taak om de wereld te laten kennismaken met de kabbala. Maar niet door te doceren, eerder door mensen te inspireren zich zelf erin te gaan verdiepen. Mijn boek kan een eerste stap zijn. Maar het is behalve dat toch ook vooral een lekker en spannend boek. Of ik een ander mens ben geworden sinds ik me met de kabbala bezighoud? Dat geloof ik zeker. Vroeger was ik een workaholic. Nu neem ik veel meer tijd voor mijn gezin. En kijk met veel minder oordelen en veel meer liefde naar de wereld en alle mensen die ik ontmoet. Ik heb geleerd dat het niet naïef is om de wereld te willen verbeteren. Maar het is wel naïef om niet het verband te zien tussen je eigen gemoedstoestand en de toestand van de wereld. We zijn samen verantwoordelijk voor elkaars welzijn. En hoe meer je geeft, hoe meer je merkt dat je zomaar terug krijgt. Dat zou ik nooit meer willen missen."
Wat is de Kabbala?
Wat? Kabbala, letterlijk: "ontvangen", of "dat wat ontvangen is", is de naam van een geheime leer en mystiek van de joden, die zoekt naar een dieper begrip van de Thora (= de hebreeuwse versie van de eerste vijf boeken van het oude testament) dan de letterlijke betekenis. Volgens Kabbalisten zijn de antwoorden op alle grote vragen, zoals wie ben ik?, waar komen wij vandaan? en waarom zijn wij hier?, in code te vinden in de hebreeuwse tekst van de Thora. De Kabbala is dus een manier om die code te ontcijferen. De oorsprong van de Kabbala ligt in de 13de eeuw voor Christus, toen de profeet Mozes het joodse volk begeleidde op de uittocht uit Egypte. Volgens de overlevering sprak hij op de berg Sinaï met god, die hem naast de Thora ook de sleutel leerde om de code onder de letterlijke tekst te onthullen. Onder de tekst van de Thora zitten volgens kabbalisten zeventig geheime lagen die zich, als een ui, schil na schil blootgeven in iedere generatie.
Wie? Generaties lang werd de Kabbala mondeling doorgegeven aan een select aantal rabbijnen. De angst bestond dat oningewijden die de leer bestudeerden, krankzinnig zouden worden. Pas de laatste kwart eeuw is de Kabbala ook voor niet-joden steeds toegankelijker geworden. Dat is trouwens ook voorspeld door de beroemde kabbalist Sjimon bar Jochaj in de tweede eeuw. Hij zei dat in de twintigste eeuw de mensheid voldoende geëvolueerd zou zijn om de explosieve kennis van de kabbala te kunnen ontvangen en verstandig te gebruiken.
Waarom? De kabbala geeft inzicht in het ontstaan van de wereld en antwoord op (levens)vragen. Ook brengt de kabbala orde en regelmaat aan het dagelijks leven, door rituelen als de sabbat, een wekelijkse rustdag die alleen besteed wordt aan het gezin en reflectie op het eigen bestaan.
Hoe? Dat hangt ervan af hoe serieus je bent. Je kunt alleen over de Kabbala lezen, maar je kunt ook helemaal volgens de Kabbala gaan leven. Dit betekent: dagelijks mediteren en/of bidden en meedoen aan rituelen als de sabbat, chanoeka (het joodse lichtfeest), de besnijdenis, de mikveh (een joods ritueel bad) en de wekelijkse synagogevieringen. Daarbij is het wel fijn als je partner ook enthousiast is, anders is het wat lastig vol te houden.
