De Kabbalist: van A tot Z

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Saba

Oudere benaming voor Sheba. De stad werd later ook nog omgedoopt in Meroe en door de Griekse geschiedschrijver Herodotos "de moeder van heel Abessinië" genoemd.
Zie ook Koningin van Sheba.

 

 

 

Samuel, Bijbels

Samuel gaf als laatste rechter leiding aan Israel en markeerde daarmee de overgang naar de koningen. In het boek Samuel vraagt en krijgt het volk van Israël een koning, net als alle andere volken. Samuel herinnert het volk eraan dat, ook al komt de militaire en bestuurlijke leiding in handen van een koning, uiteindelijk toch God koning van zijn volk blijft en de loop van de geschiedenis bepaalt.

 

Sarsa Dengel

Sarsa Dengel, wat wil zeggen "spruit van de maagd", was een Salomonidische keizer die van 1563 tot en met 1594 de Abessijnse troon bezette. Als keizer noemde hij zich Malak Sagad I. Zeventien jaar lang voerde hij een christelijke kruistocht tegen de Falasja’s. Hij belegerde hun vestingen in het Semien gebergte. De kroniekschrijver van Sarsa Dengel schrijft over de onthoofding van de Falasja koning: "bewondering voor de moed van de Jood die vlak voor zijn dood verklaarde dat wereldse dingen slecht zijn en hemelse dingen goed."
Sarsa Dengel nam de twee vestingen in maar de Joodse aanvoerders en hun uitverkoren mannen verkozen de dood boven de gevangenschap. Pikant detail is dat Sarsa Dengel getrouwd was met een edele Falasja vrouw: Hamalmal Malak Mogasa. Zij werd smalend ‘de bijzit’ genoemd en gaf Dengel vijf zonen en drie dochters. Sarsa Dengel werd door monniken gewaarschuwd geen vis te eten van een rivier die hij zou oversteken. Hij deed dit toch, werd ziek en stierf in 1597.

Saturnus, Astrologisch

De planeet Saturnus heeft bijna 30 jaar nodig om rond de zon te draaien. Deze planeet staat in de astrologie voor moeilijkheden en frustraties. Ze daagt ons uit onze problemen aan te gaan.

 

 

 

 

Schlomo Halevi

Dit personage is geïnspireerd op de kabbalist Schlomo Halevi. Hij werd geboren in Salonica in 1505. In 1529 trouwde hij met de dochter van een rijke huisjesmelker. In plaats van zijn vrouw een traditioneel huwelijkscadeau te geven, schonk hij haar zijn nieuwste werk "Manot HaLevi", over de bijbelse Esther. Dit werd bijzonder geapprecieerd door zijn schoonvader. Het jonge echtpaar besloot te verhuizen naar het heilige land maar ze hadden een lange tussenstop in Adrianopolis. De Kabbalisten die daar woonden smeekten hem om hen les te geven en gedurende zijn verblijf daar schreef hij enkele werken. In 1535 arriveerde hij in Tsfat. Zijn zus trouwde met Cordovero zodat zij schoonbroers werden. Hij volgde les bij Cordovero en later bij Itschak Luria. Schlomo werd vooral bekend door zijn lied Lecha Dodi Een lied dat de Sjabbat als bruid uitnodigde. Itschak Luria was de eerste die het lied opnam in de Sjabbat liturgie. De meeste van zijn andere werken, zoals een werk over de mystieke betekenis van seksuele vereniging, geraakten in de vergetelheid. Hij stierf in 1580. Volgens de overlevering werd hij vermoord door de Arabische boer die het niet kon verdragen dat de kabbalisten op zijn veld de Sjabbat kwamen vieren. Op die plaats bevindt zich nu in Tsfat een synagoog die naar Itschak is genoemd.
Zie ook: Aboe Siffien, Cordovero en Lecha Dodi.

Sefirot

Volgens de kabbalisten kan God niet gekend en dus genoemd worden. Toch geven ze God de naam Ein Sof, wat betekent ‘zonder eind’. De naam Ein Sof komt niet voor in de bijbel, wel tien andere namen voor God. Ehiye Asher ehiye (ik ben die is, ik ben). YHWH (de eeuwige God). Elohim (God de schepper). El (Almachtige God). Ya (de eeuwige God die wordt geprezen). YHWH Elohim (Eeuwige God van de Schepping). YHWH Tswa’ot (Heer der Heren). Elohim Tswa ‘ot (Schepper Heer der Heren). El Chai Shaddai (Almachtige Levende God). Adonai (Mijn Heer). In de Nederlandstalige bijbel worden al deze namen meestal vertaald door ‘God’. Volgens de kabbalisten representeren deze tien verschillende namen nochtans tien verschillende eigenschappen van Ein Sof. Ze worden Sefirot genoemd. Iedere keer wanneer er een andere naam in de bijbel genoemd wordt, is er een andere karakteristieke eigenschap van God werkzaam in die bepaalde passage. De sefirot zijn de meest nabije en begrijpelijke termen om over God te spreken. Hun kabbalistische namen zijn Keter (kroon), Chochma (wijsheid), Bina (inzicht), Chesed (genade), Gevura (oordeel of macht), Tiferet (schoonheid), Netsach (vasthoudendheid), Hod (majesteit), Yesod (fundament) en Malchut (koninkrijk). Samen worden ze de boom van het leven genoemd (Etz Chaim). De luriaanse boom van het leven was bedoeld om de mystieke kennis in de praktijk toe te passen. De kabbalisten leggen de boom van het leven op het lichaam van de oermens, Adam Kadmon die het evenbeeld van God was.
Zie ook: Adam Kadmon.

Shechina

Shechina is afgeleid van het Hebreeuwse sjachan dat vertoeven of verblijven betekent. Het is de vrouwelijke verschijningsvorm of kant van God die onze ‘lagere’ werelden ondersteunt. Ze wordt ook Lagere Moeder, Prinses, Bruid en Koningin genoemd. God is incompleet zonder Shechina. Door dat hij Shechina verloor bij de vernietiging van de tempel, kwam het kwaad in de wereld. Vanaf dat moment had God ‘geen verblijfplaats’ meer in de wereld. De Zohar (3:69a) schrijft daarover: "We zien dat alle volkeren groot worden en dat Israël steeds minder wordt. Waarom is dit? Omdat de Koning de Shechina heeft weggezonden en die slavin (Lilith) voor haar in de plaats nam… De Koning zonder Shechina mag geen Koning genoemd worden." Voor kabbalisten is het essentieel om de mannelijke en vrouwelijke kosmische principes samen te brengen, zoals de zon (de man) en de maan (de vrouw) op Sjabbat, zodat God ook op die dag verenigd wordt met zijn bruid. De man heeft zijn Shechina nodig voor zijn verlichting, zoals God Shechina nodig heeft voor zijn wijsheid en creativiteit. De Shechina wordt gelijkgesteld met de mondelinge Torah. Het is haar kleding. De geschreven Torah wordt vereenzelvigd met Tiferet (of ‘schoonheid’, één van de tien sefirot van de kabbala). Het is de bedoeling dat deze twee een eenheid vormen. Eén van de vernieuwingen van de kabbalisten uit Tsfat was dat de geheime wijsheid toegankelijk moest worden voor iedereen. Op deze manier zou iedereen contact kunnen maken met de Shechina en zo kunnen werken aan het herstel van deze wereld.
Zie ook: Sefirot.

Simson

Simson was een richter en zou een lid geweest zijn van de stam van de Dannieten. Een richter was een tijdelijke leider van het volk Israël in de tijd tussen Jozua en David. Nadat het volk Israël onder leiding van Jozua het land Kanaän veroverd had, verdeelden de twaalf stammen zich over het land. Simson was een richter die zijn haar niet mocht afscheren (omdat hij dan zijn kracht zou verliezen) en het daarom in zeven vlechten bij elkaar bond. Hij had ongekende krachten en streed tegen de Filistijnen. Hij had ook een zwak voor de Filistijnse vrouwen. Zijn affaire met Delila werd uiteindelijk zijn ondergang. Zij knipte zijn haren en daardoor verloor hij zijn kracht. Tijdens Simson 's gevangenschap onder de Filistijnen begon zijn haar weer te groeien, waarmee zijn kracht ook weer terugkwam. Simson duwde de zuilen van de afgodentempel omver waardoor de tempel instortte en hijzelf om het leven kwam.

Sjabbat

Het woord Sjabbat is afgeleid van het werkwoord staken of niet werken. Op Sjabbat ziet men af van 39 soorten van werk die afgeleid zijn van het maken van de Ark des Verbonds. Mozes zegt in Exodus, hoofdstuk 35, vers 1-3: "Dit zijn de voorschriften die Jahwe u beveelt te onderhouden: zes dagen kunt gij werken, maar de zevende dag moet u heilig zijn, een sabbatdag voor Jahwe. Iedereen die dan werkt moet ter dood gebracht worden. Op de Sabbat moogt gij in geen van uw verblijven vuur ontsteken." Joodse dagen beginnen en eindigen bij zonsondergang. De dagen van de weken hebben geen naam maar een nummer. Zondag is de eerste dag. Alleen de zevende dag, die begint op vrijdagavond, heeft een naam: Sjabbat. Het is een rustdag omdat God na de schepping op de zevende dag uitrustte. Rabbi Sjimon bar Jochaj vertelt dat ‘Sjabbat’ bij God ging protesteren: "Meester, elke dag van de week heeft een partner, maar ik ben de enige zonder". God antwoordde; "Het Joodse volk zal jouw partner zijn." Daarom gaat het Joodse volk op Sjabbat de straat op zoals een bruidegom die zijn bruid gaat verwelkomen.
Zie ook: Lecha Dodi.

Sjimon Bar Jochaj

Sjimon bar Jochaj is de belangrijkste spreker in het boek Zohar dat grotendeels in dialoogvorm is. Hij was een leerling van de beroemde rabbi Akiva. Hij zou zich dertien jaar lang verborgen hebben gehouden in een grot, met zijn zoon Eleazar, om aan de vervolging van de Romeinse keizer te ontkomen. Tijdens die periode ontving hij zijn kennis en wijsheid rechtsreeks van God. Toen ze weer in de openbaarheid verschenen, was Sjimon zo ontsteld door het gebrek aan spiritualiteit bij het Joodse volk, dat hij terugkeerde naar zijn grot om te mediteren. Daar kreeg hij te horen dat hij de heilige wijsheid alleen aan hen mocht vertellen die er klaar voor waren. Er bestaat discussie over het feit of Sjimon bar Jochaj de auteur van de Zohar is. Tegenstanders beweren dat het geschreven werd door Rabbi Moshe de Leon uit Spanje. De Leon zelf ontkende dit. Hij beweerde dat het manuscript eeuwenlang in de grot gelegen had waar bar Jochaj in gevlucht was. Het werd toevallig gevonden en kwam zo in de handen van De Leon die het geredigeerd had. Maar de vinder van het manuscript kon zijn verhaal niet bevestigen omdat die dood was. Een leerling van de vinder betwistte de theorie maar De Leon nam hem mee naar zijn huis om het manuscript te tonen. Echter, voor ze bij zijn huis aankwamen, stierf De Leon. De weduwe van De Leon ontkende dat het manuscript ooit bestaan had. De Zohar zou helemaal het werk van haar man zijn. Ze verklaarde dat hij het verhaal van het manuscript van Sjimon bar Jochaj verzonnen had om zijn werk autoriteit te verlenen. Anders zou niemand het serieus nemen. Ondanks deze controverse over de auteur werd de Zohar een boek dat het zelfde aanzien kreeg als de Torah of de Talmoed.
Zie ook: Zohar.

Sjoelchan Aroech

Het bekendste boek van Karo. Dit betekent "De gedekte tafel". Het is een Joods wetboek. Een samenvatting van de Torahwetten die alle aspecten van het Joodse leven bevatten; het persoonlijke, het sociale,, het familiale, het zakelijke en het religieuze. Op enkele correcties na, is dit werk nog steeds het standaardwerk van de Joodse wet en wordt door alle Joodse gemeenschappen over de hele wereld geaccepteerd.

 

Sodom en Gomorra

Sodom en Gomorra, gelegen in Kanaän, waren bekend omwille van de verdorvenheid van de inwoners. Het woord sodomie, een uitdrukking voor homoseksualiteit, is afgeleid van Sodom.

 

 

 

 

Solomon Molkho

Solomon Molkho was een apocalyptisch georiënteerde ziener die de komst van de Messias voorspelde. In 1532 stierf hij de marteldood op een brandstapel in Turkije. Karo woonde in die tijd Turkije en had groot respect voor hem. Karo vertelde dat zijn beschermengel hem toefluisterde: "Ik zal jou de verdienste geven om verbrand te worden ter heiliging van mijn naam. Al je zonden en fouten zullen gezuiverd worden door vuur zodat je van het vuur zal rijzen als pure wol."
Zie ook: Karo, Messias.

 

Synagoog

Een Grieks woord voor vergadering of een Joods huis van gebed. In het Hebreeuws bekend als Bet Haknesset of Huis der Vergadering. Soms wordt het ook sjoel genoemd. In de synagoog bevindt zich de Heilige ark, een zetel voor de rabbijn, de bima, en gescheiden zitplaatsen voor mannen en vrouwen.